مجله خبری تشریفات

در معماری منزل‌های تاریخی در کشور تشریفات ترحیم مشهد ایران برای رعایت حریم سری، منزل‌ها دو قسمت اندرونی و بیرونی داشتند. چرا‌ که حریم سری خانواده و سکونت بدور از دیده نامحرمان، از اصول معماری این منزل‌ها بوده میباشد. منزل‌های سنتی اهل ایران عموما باطن‌گرا و راس‌گرا می‌باشند. ایوان تحت عنوان مظهر طبیعت، راءس آن ها محسوب میشود. مرز‌ها و دیوار‌ها باکیفیت‌ها، تزئینات و سـایه پر‌نور‌های بسـیار تراس و اتاق‌ها را تعریف و تمجید کرده‌اند. بازشوهای متعدد در جداره‌ی حیاط‌ها و اتاق‌ها کیفیات متنوعی از رابطه تراس و اتاق‌ها را رقم زده‌اند. منزل اهل ایران به جهت حضور طبیعت، سرشار از متانت و معاش میباشد. وجود فضاهایی کیفیت خوب‌های گوناگون و نمود خاص روشنایی و رنگ، این منزل‌ها را از احساس شادابی و سرزندگی انباشته میباشد.

یکسری خصوصیت معماری سنتی منزل های دیرین کشور ایران
عنایت رابطه با روح و مفهوم در فضاهای متفاوت منزل ‌های تاریخی
تاکید بر سلسله مراتب و رعایت آن در منزل ‌های تاریخی
ساخت‌و‌ساز نصیب‌های تراس، تراس و اتاق‌ها که سمبلی از روح و نفس و جسم میباشند.
تولید ارتباط میان دور و بر و شکل، یعنی موادتشکیل دهنده تجدید کننده‌ی دور و بر، مشمول کف، دیوار‌ها و بام
مرکزیت منزل بوسیله تراس که به منزله‌ی روح منزل میباشد.
اعتنا کردن به فروغ و روشنایی و رنگ به طور نمادین و کاربردی
به کار گیری‌ی نمادین از انواع هندسی و اعداد در تزئینات منزل‌
به کارگیری از آینه کاری در تزیینات منزل در معنای نمادین جوهر عرفان
به کارگیری از پیمون کوچک و پیمون گرانقدر برای پیاده سازی منزل ‌های تاریخی در مقیاس به طور کامل انسانی
منفعت‌گیری از نورگیرهای سقفی در سقف منزل‌ برای شیوه دادن انرژی شمسی و نوروروشنایی بدون واسطه به فضاهای داخلی
پیاده سازی و جانمایی ساختمان‌ها با دقت به رون‌های راسته، اصفهانی و کرمانی در نصیب‌های متعدد کشور ایران
تولید تناسبات طلایی در نظام هندسی اتاق‌ها و در تعداد در و پنجره‌ها بر روی نما
تزئینات در منزل های تاریخی جمهوری اسلامی ایران
در منزل‌های تاریخی، تزئین مجموعاَ در دو مضمون‌ اورده شده میباشد. نخستین به معنی زیبایی، آراستگی و هماهنگی کلی در یک گروه. دوم مدل و رغبت و شیوه تاثیر هنری. در معماری اهل ایران پیشین و بعداز اسلام، عنصر تزئین نقش مهم داراست. به عبارت دیگر حضور تزئینات از معماری و ساختمان طلاق ناپذیر میباشد. به عنوان مثال تزئینات در معماری می‌قدرت به تزئینات دیواری، گچبری، نگارگری، آینه کاری، کاشی‌کاری و آجرکاری اشاره نمود. هر تزئین دارنده مفاهیم و کارکرد‌های خاص خویش میباشد. تزئینات از موادتشکیل دهنده دکوری همانند خط و خوشنویسی، نقوش گیاهی و هندسی، فروغ و آب ساخت میگردند. از جنبه‌های مفهومی تزئینات می‌اقتدار بدین مفاد اشاره نمود:

سنگ: به معنی صلابت
کاشی کاری: به معنا عروج
خشت منقوش: برای به صورت کشیدن سازه
موتیف گچی: به معنا وقار، قداست و عصمت.
از کارکردهای تزئینات سنتی می‌اقتدار مورد ها ذیل را برشمرد:

جايگاه‌های مقابل درب ورودی: محلی که برای استراحت عابران و یا این که مراجعین به منزل در لحاظ گرفته گردیده بود.
سردر: دارنده کارکردهایی همانند ساخت و ساز دعوت کنندگی، تحت عنوان سایبان در فصل‌تابستان و بازدارنده برف و باران در فصل‌زمستان.
تنوع کوبه‌های درب ورودی: که به مراد محافظت حریم و ذکر جنسیت مهمان بوده تا صاحب خانه از این لحاظ مهیا باشد.
هشتی: به خواسته پذیرایی موقت، تقسیم مسیرهای ورودی، و محافظت حریم منزل
بادگیر: کوران هوا، تعدیل دما
کاربندی: به خواسته زیبایی، عایق حرارتی، ساخت‌و‌ساز اکوستیک

آیا تا به امروز تامل کرده‌اید منظر‌ه‌ای که از آتشکده آذرگشنسب جلوی دیدگان شما تجلی می‌نماید، به چه شکل است؟

نمای روح‌قسمت و شورانگیز آتشکده آذرگشسب، واقع بر ضلع شمالی دریاچه روبرویی آن عرض اندام می‌نماید. به‌ویژه در هنگام بارش برف با تزئیناتی سپید، آن را به‌مراتب زیباتر نیز مشاهده می کنید. راستش تشریفات ترحیم مشهد آتشکده آذرگشنسب، در نمودی چهار طاق جلوه ظهور می یابد. همینطور بدانید که مقام حریق، در قلب این چهار طاق قراردارد. ولی راهروها و دهلیزهایی در پیرامون محراب حریق، مشاهده می نمایید که جهت جاری ساختن مراسم عبادت است. ولی در جانب شمال غربی آتشکده آذرگشنسب، فقط دیوارهایی پابرجا میباشد که وقتی به حیاط خسرو شناخته میشد. این حیاط نیز در طی خویش بسیار گران بها و رفیع بوده و نماد از اعتباری بالا، در حکومت ساسانیان می‌بخشید. حتی در طی ایجاد کرد، آن را به وسیله آجرهای قرمزرنگ و ملات ساروج که در حین روزها کاربرد آن به آلزامیر ودیعت ‌گردیده است، پوشش می‌دادند.

گشوده هم در ارتباط با نمای آتشکده آذرگشسب
البته دومی اتاق اصلی آتشکده آذرگشنسب، در سمت راست جای چهار طاقی واقع‌ شد‌ه‌است. مداقه این اتاق از اینجاست که حریق مقدس را درزمانی که مراسمی جهت عبادت وجود نداشت، در آن حراست می‌کردند. اما بدیهی میباشد که گرچه آتشکده آذرگشنسب بعد از زمان ساسانیان دیگر گزینه دقت عدم وجود، البته نقطع ی عطف زمان توان خویش را در طی این سلسله تجربیات نمود. همینطور می توانید بگویید که حیاط خسرو نیز، مکانی جهت استقرار پادشاهان بود. حتی در طول‌های متفاوت اجرای مراسم مذهبی، آتشکده محلی برای بارعام یا این که اذن حضور اشخاص به نزد سلطان محسوب می شد. اما پیش گویی زده می‌گردد، مجال تاسیس این تاثیر باستانی به زمان حکومت خسرو یکم برمی‌شود. خسرو یکم بلندمرتبه‌ترین پادشاه ساسانی بود که به خسرو انوشیروان نیز، پر اسم و رسم است. همینطور بدانید زمان این شاه، از سال ۵۳۱ تا ۵۷۹ میلادی به طور همزمان با روزگار شکوفایی و بسط کشور‌ایران ‌زمین بود.

نمای دریاچه تخت سلیمان
معنی و علتی بر اسم آتشکده آذرگشنسب
در واژه و کلمه آذرگشنسب، به سه کلمه و واژه برمی‌خورید که هر سه آنان اوستایی میباشد. نخستین کلمه و واژه آذر که معنای حریق را، در بردارد. دوم گشن می باشد که‌این کلمه نیز، معنا خیلی زیاد را میدهد. ولی آسپ که منظور از آن در لهجه پارسی، اسب میباشد. اما در تلفیق می توانید از حریق بسیار متعددی که قابلیت و امکان جهش کننده‌ای همانند برق نیز دارااست، آن را معنی فرمائید. همینطور به فرشته مأموری که دارنده جايگاه و رده خاصی در حریق میباشد و به‌طور مداوم در حریق مقام دارااست نیز، اطلاق می گردد. گاهی هم در بعضی تفاسیر، به حریق اسب نر اشاره می‌گردد.

عموم هر زمینی آداب و رسومات اختصاصی تشریفات ترحیم مشهد به خویش را در مجموع پروسه معاش شان، از زمانی به عالم میایند تاهنگامیکه از جهان می روند را دارا‌هستند. این رسومات ویژه در هر مرزو بوم و ناحیه‌ای وجود داراست. دین‌های بعداز مرگ عموم هر سرزمینی از وقتی که یکی عزیزان شان از عالم می‌رود تا مجال دفن جسد آنان و نیز مراسم یاد آوری و یادبودشان آداب و رسوم ویژه را انجام می‌نمایند.

زمانی یکی‌از دوستان یا این که آشنایان ما از جهان می‌رود ترسیم میباشد که یادبود فوت شده ها و مراسم ترحیم برای وی برگزار می نماییم تا ضمن این که روح مرحوم وقار یابد ، تسکینی برای جا ماندگان و فامیل مرحوم نیز باشد.

عموم هرجا و سرزمینی, آداب رسوم و آئین هایی خاص دارا هستند. که به کل فرایند معاش شان از ولایت تا وفات مربوط میباشد. یکی‌از این آئین های ویژه فی مابین هر قبیله و در هر مرزو بوم و حوزه‌ ای, آئین های بعد از مرگ میباشد. مردمان هر سرزمینی از مجال مرگ عزیزان خویش تا دفن جسد آنان و نیز در مراسم تذکر و پاسداشت شان آداب و رسوم ویژه ای را اعمال می نمایند.

در کشور ایران از آن‌جا که قریب به واقعه آنان مسلمان می باشند، این آداب و رسوم که در بیشتر مورد ها بر پایه ی با شریعت اسلامی یا این که برگرفته از آن میباشد, به نحوی رنگ و بوی الهی داراست.

نکته بسیار دیدنی و شایان توجه اینکه در بیشتر مراسم ها و اپ هایی که بعداز مرگ یک شخص جاری ساختن میگردد – از مجال مرگ تا دفن میت و بعداز آن – قرآن کریم و مهربان حضوری ویژه و برجسته دارااست. تلاوت قرآن بالای رمز میت قبل از دفن, هنگام دفن و بعداز دفن از دستورها مالامال تاکید آئین شریف اسلام میباشد.
یکی‌از مراسم هایی که بعد از دفن میت, در به عبارتی روزهای اولیه و نیز و روزهای هفتم, چهلم و مانند آن اجرا مي شود, به مجلس ترحیم یا این که ختم آوازه داراست. درین سیرتکامل مجالس, ضمن سخنرانی مذهبی و مداحی و بیان فضیلت ها و مناقب اهلبیت رسول (ص) به خواندن قرآن کریم ومهربان پرداخته می گردد که می اقتدار اظهار‌کرد مهم ترین نصیب این مراسم و در حقیت باعث برپایی آن است.

مسجد امام سجاد شیراز یکی مساجد نوساز تشریفات ترحیم مشهد و نو شهر شیراز میباشد که به تازگی افتتاح گردیده است. این مسجد خیر ساز توسط جمعی از خیرین و نیکوکاران شهر شیراز احداث گردیده‌است. مسجد امام سجاد در بلوار شهید مطهری شهر شیراز جای دارد. این مسجد در فصل تابستان سال ۹۹ به بهره برداری رسیده می‌باشد. در ادامه به رسیدگی بخش‌های و ویژگی‎های معماری مسجد امام سجاد شهر شیراز می‎پردازیم.

بخش های مختلف مسجد امام سجاد شیراز
مسجد امام سجاد را درین شهر، به عنوان یک مسجد قشنگ ساز و مدرن می‎شناسند. این مسجد در سال ۹۹ با همت جمعی از نیکوکاران و خیران شهر شیراز و استان فارس افتتاح شده است. مسجد امام سجاد دارای کل امکانات لازم در جهت برپایی مراسمات مذهبی متفاوت می باشد.
صحن مسجد امام سجاد
برای سیستم‎های صوتی و نوری این مسجد از به روزترین اسباب و اثاث و ابزار استفاده شده می باشد. مسجد امام سجاد شیراز دارای قسمت‎های متفاوت فرهنگی و مذهبی می‎باشد. با تمرکز به مذهبی بودن شهر شیراز، وجود یک چنین راس فرهنگی و مذهبی برای مردم این شهر التفات زیادی داراست. بخش‎های متفاوت مسجد امام سجاد مشتمل بر مسجد، حسینیه، سالن اجتماعات، سالن مجموعه فرهنگی و تحصیل است.
داخل مسجد امام سجاد
همچنین این مسجد ظرفیت‎های موردنیاز برای برگزاری کلاس‎های آموزشی و مذهبی را نیز دارا هست.
نمایی از مسجد
ویژگی های معماری مسجد امام سجاد
در مسجد امام سجاد از ویژگی‎های معماری سنتی و زیبای ایرانی بهره برده شده است. علاوه‎ بر معماری سنتی، از هنر اسلامی نیز در قسمت‎هایی از این مسجد زیبای خیر ساز به کارگیری کرده‌اند. نورپردازی انجام یافته در بخش‎های متفاوت مسجد، زیبایی‎های این مسجد را دو چندان کرده است.
ورودیه مسجد امام سجاد
در طراحی داخلی مسجد کوشش شد‌ه‌است تا فضایی دوستانه‎ای شکل بگیرد تا این جو را به افراد القا کرد. از دیگر ویژگی‎های معماری مسجد امام سجاد، پنجره‎های آن است که زیبایی و ظرافت خاصی به عمل رفته گردیده‌است. در طراحی پنجره‎های این مسجد از ارسی‎های رنگارنگ که در پنجره‎های خانه‎های سنتی ایرانی دیده می‎شود الهام گرفته‏ گردیده است.
مجتمع فرهنگی امام سجاد شیراز
همگی این ویژگی‎ها در کنار هم دست به دست هم داده‎اند تا این مسجد فضایی مذهبی و جوی بار با صفا داشته باشد.
حوض مسجد امام سجاد
جاهای دیدنی شیراز
از دیدنی های شیراز می‌اقتدار به مسجد نصیر الملک، باغ ارم، تخت جمشید، پاسارگاد، حافظیه و سعدیه نام توفیق.
مسجد امام سجاد شیراز
آب و هوای شهر شیراز
در صورتی‌که قصد دارید به شهر شیراز سفر کنید و از جاهای جذاب شیراز بازدید نمایید،
فضای داخلی مسجد امام سجاد
دانستن آب و هوا و موقعیت جوی این شهر به شما در داشتن سفری دلپذیرتر کمک می‌کند. در این نصیب به وضعیت جوی‌بار این شهر اشاره شد‌ه‌است.
تزئینات مسجد امام سجاد
با مراجعه بدین نصیب می توانید از دمای هوا و وضعیت جوی‌بار این شهر در هر روز دور اندیشی یابید.

بقعه امامزاده باتقوا با قدمتی حدود ۷۰۰ سال در تشریفات ترحیم مشهد میدان تجریش طهران، از زیارتگاه های کهن و پر اسم و رسم پایتخت میباشد.با این هم اکنون، وجود درخت چنار کهنسالی که در محوطه آن کاشته گردیده است و سنگ قبرهای دیرین نشانگر عمر این آستانه، به قرن هفتم یا این که هشتم هجری قمری میباشد. این حرم دارنده صحن، حیاط، رواق، مسجد، بارگاه مرقد و گنبد میباشد. این آرامگاه را منسوب به پارسا پسر امام موسی کاظم میدانند.

صحن و تراس این مقبره، آرامستان همگانی بود و در بیست سال اخیر تاثیر گورها را از میان برده‌اند و صرفا تعداد محدودی از سنگ قبرها برای مثال سنگ قبر محمدولی خان تنکابنی (سپهسالار اعظم) را باقی نهاده‌اند. گفته می گردد که راز این امامزاده در‌این آرامگاه مدفون میباشد و تن او نیز در آرامگاهی با اسم شبیه (بنا شده در میدان خوب قاپو اردبیل) آرمیده میباشد.

میگویند در قبل های بدور به جهت عدم دسترسی بوسیله نقلیه و صعب العبور بودن تجریش در فصل زمستان، زیارت کنندگان بقعه امامزاده باتقوا با خویش نمک می آوردند و در مسیر ورودی امامزاده می ریختند تا یخ ها و برف های محل آب خواهد شد و راه و روش برای دیگر عموم و دیگر زیارت کنندگان گشوده و هموار خواهد شد.
به همین ادله از آن تاریخ به بعد از آن، نمک جزو نذریات این بقاع شد و زیارت کنندگانی که یارا مالی ندارند، مستلزم این نمک های نذری می باشند، این نمک ها را گرفته؛ یا این که خویش به کار گیری می نمایند و یا این که به فروش می‌رسانند.

ماجرای چنار کهنسال امامزاده
کمتر از ۲۰ سال پیش، در محوطه‌ این امامزاده، چناری کهنسال وجود داشت که بیان کننده حدود ۸۰۰سال از عمرش می‌سپری شد. این چنار که به تصویب ارثیه فرهنگی نیز رسیده بود، از پر اسم و رسم‌ترین چنار‌های قدیمی‌سال کشور ایران بود که در اثرها جهانگردان فرنگی نیز به آن اشاره ‌میشد. ژان دیولافوا، جهانگرد معروف فرانسوی، در زمینه ی این چنار نوشته بود: دور و اطراف آن نسبتاًً به ۱۵‌ متر می رسد. هرمورد از شاخه‌های آن مانند تنه درخت دیرین‌سالی بر فراز بنای مسجد و دور و بر آن راز به افق کشیده میباشد. متأسفانه با جلسه قناتِ ذیل امامزاده، این درخت چنار زخم روئت کرد و با تایید صلاحیت به جا مانده فرهنگی در سال ۷۹ انقطاع شد.

معمار حرم بوعلی سینا طرح سازه را تلفیقی تشریفات ترحیم مشهد از دو مدل معماری جمهوری اسلامی ایران باستان و کشور ایران پس از اسلام قرار داده میباشد.
در پیاده سازی این شرکت از عناصری مانند ساختمان بلند (ساختمان بلند قابوس) الهام گرفته گردیده است، و باغچه ها متاثر از گلشن های اهل ایران، آبنما ها الهام گرفته از آبگینه منزل های سنتی و نمایی با روکار سنگ های حجیم و خشن و خارا که باسنگ گرانیت کوهستان الوند تر و تمیز گردیده و نمودار کاخ های باستانی ایرانیان میباشد.
آبگینه آبی‌رنگ سنگی در امتدار اساس ورودی اساسی آرامگاه بوعلی سینا قرار گرفته میباشد.
حوضچه های آب و ناودان های سنگی و حجیم در کناره های سازه و مسیرهای آب در کف حضور آب در سازه را برجسته می نمایند.
مساحت زمین ها محوطـه آرامگاه بوعلی سینا حـدود هفـت هـزار متر مربع اسـت.
طـول بـنـای آرامگاه ۶۴ متر و رو به خیابان بوعلی میباشد و نمای آن از سـنـگ خـارا پوشیده شـده اسـت.
سـطح حيـاط بـا سـه پـلـه سـراسـری بـه ایـوان متصـل میباشد.
معمار بقعه بوعلی سینا، تراس آرامگاه بوعلی به ارتفاع ۳۰ متر و پهنا ۳ متر در شرق ساختمان قرار داده میباشد.
۱۰ ردیف بـه طول ۴/۱ متـر بـه صـورت کـم و بیش مخروطی ( قطـر زیر ستونها ۹۵ سانتی متر و در ابتدا ۷۵ سانتی متـر ) ساخته شـده اسـت.
حیاط آرامگاه با دری به ارتفـاع ۳/۲۴ متـر و عـرض ۱/۹ متـر بـه سرسرای آرامگاه متصـل اسـت.
ارتفاع سرسـرا آرامگاه ابوعلی سینا ۸/۸ متر و پهنا آن ۶/۳ متـر بـه طول 19 / 4 متـر طـراحـی شـده اسـت.
در طـرف راست و چپ سرسـرا سـنگ آرامگـاه بـوعلی سینا همـدان قبر قـديم ابوعلی سینا و ابوسعید دخدوک بر روی محور هایی از سنگ خارا قراردارد.
سالن آرامگاه بوعلی به صورت مربع از دو ضلع بسته و دو ضلع ستو ندارباز درست شده میباشد که با ارتفاعی که از زمین داراست رواقی برای نظاره طبیعت پیرامون مهیا میکند.
عده شدن تدریجی ردیف های محور ساختمان بلند و صورت مخروطی روی آن، اشاره کلاهک مستقیمی به سمت عرش دارااست.
مربع اساس و شالوده این بناست و در هرجا پلان و نماها دیده میشود.
نمای شرقی آرامگاه درون مربعی محاط می‌شود که آدم ایستاده با دست های باز را تداعی می نماید.
رواق ورودی ردیف هایی نیم مخروطی دارااست.
سنگ های نما ظاهری طبیعی و برجستگی هایی ارگانیک دارا‌هستند. توده شدن تدریجی ردیف های شالوده ساختمان بلند و صورت مخروطی کلاهک روی آن از خطوط قائمه خارج رفته اند.
الگوهای پیاده سازی معماری طبیعت گرا به فعالیت رفته در آرامگاه بوعلی سینا عبارت از احترام به طبیعت، دقت به بستر تارنما و الهام از طبیعت میباشد.
از آن‌جا که هوشنگ سیحون معمار امروزی تاریخ گرا بود و تأثیر از الگوهای معماری باستان کشور ایران می گرفت می قدرت این سرمشق های شاخص طبیعت گرایی را در‌این اثر ها رویت کرد.
در تعیین نوع مصالح و پیاده سازی مصالح به شغل رفته آرامگاه بوعلی سینا طراح متأثر از شاخص الهام از طبیعت میباشد.

سردر مسجد سید نیز دارنده کتیبه و کاشی کاری است
تزیینات سازه در مسجد سید عمدتاً مشتمل اند تشریفات ترحیم مشهد بر نقوش هندسی و گیاهی، کتیبه نگاری، اسلیمی سنتی آمیخته با چشم انداز و موادسازنده انسانی و حیوانی که با سبکی واقع گرا و طبیعت گرا اعمال گردیده است.
رواقها بخش عمده تزیینات در رواقهای قوس دار مسجد سيد اصفهان کاشی کاری و خشت کاری میباشد.
تزیینات آجرکاری مسجد سيد اصفهان جزئی از زیربنای اساسی این بخش میباشد که با جنبه ی کاربردی آن همپا گردیده است. ولی موادسازنده تنهاً تزیینی این بخش مشتمل بر گونه های مشبک کاری در قوس ها، طاقچه ها، ستونها و کتیبه ی کوچکی به خط بنایی پر رنگ یار و همدم با کاشی های معقلی و هفت رنگ است.

کاشی معقلی های مسجد سید
در یک کدام از طاقچه رو به تراس مکتب در تزیینات آن از کاشی های معقلی مشکی، آبی‌رنگ و خاکی پر‌نور مستعمل میباشد.
در راس این تاثیر، کاشی های مشکی با خط بنایی نامهای «محمد و علی» را بر موضوع خاکی رنگ آجرها نقش زده اند.
به‌دنبال ی این طرح خطوط مشکی و آبی رنگ، گره چین ها و انواع هندسی پدید آورده اند. در چهار کناره تاثیر نیز کلمه و واژه «علی» به خط بنایی با کاشی مشکی تکرار گردیده است. در آحاد تاثیر قطعات آجری هم سطح با کاشی ها، تحت عنوان موضوع به فعالیت رفته اند.
کاشی نقش پررنگ در مسجد سید اصفهان
در یک کدام از محراب های حیاط جنوبی مسجد سيد قطعه ای از کاشی کاری های نقش پررنگ مراعات می‌شود.
درین تاثیر کتیبه نقش پررنگ ای مشمول عبارت «يا الله يا مجيب الدعوات» به خط نستعلیق زردرنگ بر مسئله صورتی شغل گردیده که گوشه و کنار آن را کادر هشت ضلعی قرمز‌رنگ مشبک با خطوط پیرامونی آبی رنگ فرا گرفته میباشد.
گل و بونه های پر رنگ ای به رنگ های متفاوت و موضوع آبی‌رنگ به دور تا بدور این کتیبه را پوشانده اند. عامل ها مختلفی هم زیرا سرعت اجرای شغل و به کار گیری از لعاب نامرغوب درین قطعه و اثرها شبیه موجب آمدن جراحت های دور از شوخی به عمل گردیده است
کاشی معرق
این نوع از کاشی عمدتاً در بخش های متعدد ایوان مسجد سید به عمل رفته میباشد.
قطعات خرد کاشی های زرد رنگ، آبی رنگ، سپید و سیاه، در کنار هم با نظامی بدیع و خلق کننده چیده گردیده اند.
رنگ آبی‌رنگ تحت عنوان موضوع به فعالیت رفته و بر روی آن دوایر سیاه و سپید شمسه های کوچکی را ساخت و ساز کرده اند.
طرز ی توزیع رنگ ها در فضای این لوح، گردشی همیشگی و یکنواخت را به استفاده کننده القا می نماید.
از سوی دیگر هم جواری این قطعه معرق با کاشی های معقلی موجب گردیده که‌این تاثیر دیده گیر خیس گردیده و درحال حاضر و هوایی قدسی به تزیینات این نصیب از سازه بدهد. استعمال از گونه های کاشی های هفت رنگ، معقلی و معرق در کنار هم در مسجد سید اصفهان عمومیت دارااست.

نبی اکرم (ص) بعداز مسافرت به مدینه به تشریفات ترحیم مشهد خواسته تشکیل جامعه اسلامی و استقرار نظام اعتقادی و اجتماعی اسلام، به طور رسمی دولت اسلامی را در‌این شهر نهاد بنیان. بنابراین نبی (ص) مسجد را تحت عنوان اولیه مقر و مجتمع مسلمان ها برای پرداختن به اینگونه اموری برگزید. پس زمینی گزینش و ساختن مسجد استارت شد. مسجدی بی آلایش و بی پیرایه و بسیار ابتدایی بود.

زمینش از ریگ و دیوارهایش از آجر، منبرش درخت بنی و سقفش از شاخ و برگ درختان بود. طرح مسجد که برای اولیه توشه جهت اقامه نماز بی آلایش و بی پیرایه بوسیله رسول اکرم (ص) و یارانش در مدینه ساخته شد، فضایی محدود بود که بخشی از آن رمز گشوده و فارغ از اسمانه و بخشی دیگر برای دوری از تابش آفتاب راز پوشیده بود.

یعنی زمینی که داخل آن یک شبستان ردیف دار در سوی قبله دارااست این طرح مسجد معمولی، الگوی کلیه مسجدهای سده های ابتدا و بعداز آن، کشورهای مسلمان نشین شد. در جمهوری اسلامی ایران با این سر مشق مسجدهای فهرج، تاریخانه دامغان ، جامع ساوه، جامع نایین و اردستان، اصفهان و شوشتر و بخش اعظمی جاهای دیگر ساخته شد و این سرمشق همچنان استوار ماند و هیچ زمان کنار گذاشته نشد.

با اعتنا به معماری مسجد اهل ایران، می اقتدار اشاره نمود که در مجموع معماری قبل از اسلام در تشکیل داد مساجد در کشور ایران بسیار اثرگذار بوده میباشد. مساجد در کشور‌ایران او‌لین بناهایی بودند که فورا بعداز فتح جمهوری اسلامی ایران به وسیله مسلمانها در قلمرو ساسانیان ساخته شد و مسجد جامع فهرج یزد یک کدام از او‌لین مساجدی میباشد که به قرن نخستین زمان اسلامی منسوب شده میباشد.

خصوصیت های معماری مسجد اسلامی با خصوصیت های معماری ساسانی تا حدی یکسان میباشد میباشد به نحوی که در بالا برخی از دانشمندان آن را بنایی ساسانی می دانستند. این مسجد شبیه بنای ساسانیان در دامغان، دارنده طاق لوله ای با قوس بیضی صورت و ستونهای کلفت گرد با طول سه و نیم متر و قطر دو متر و حیاطی (میانسرا) که یار و همدم با رواق ها و شبستان ها در جهت مکه ایجاد شده است.

و در عین آسانی ساختار کلی این مسجد، به کارگیری از مصالحی مانند آجرهای قرمز‌رنگ بسیار مشابه به بناهای زمان ساسانی میباشد.

آرامگاه حضرت فاطمه اخری علیها السلام که تشریفات ترحیم مشهد به ” خواهر امام ” دارای شهرت میباشد در حیطه ای به همین اسم ، در شهر رشت واقع گردیده‌است .
این بقعه با شکوه، که یکی‌از ستارگان عرش سیادت و گلی از بوستان نبوت و ولایت ، «حضرت فاطمه اخری (ع) » فرزند بلا فصل امام موسی کاظم علیه السلام در آن آرمیده میباشد ، تمامی روزه پذیرای زائران فراوانی از رویکرد های بدور و مجاورت میباشد.
حضرت فاطمه اخری (ع) ، فرزند امام موسی کاظم علیه السلام وخواهر امام هشتم شیعه ها امام، امام نیکی‌ها ، امام رضا (ع) هست اسم او ” فاطمه ” ملقب به ” طاهره ” هست که به “خواهر امام ” دارای اسم و رسم میباشد.
اکنون این بقاع نصفه مرمت گردیده‌است و در محله فرآورده‌فروشان رشت واقع میباشد. علامه مجلسی در کتاب گران سنگ بحارالانوار جلد چهل و هشت یک جا در پا ورقی ورقه‌ی دویست و هشتاد و شش و یک جا در متن کاغذ‌ی سیصد و هفده در تفصیل وضع و اوضاع این بانوی بزرگوار و سه خواهر دیگرش که موسوم به فاطمه بوده اند از عهد و پیمان یکی پژوهشگران اهل سنت به اسم سبط بن جوزی اسنطور نقل میفرماید : فی مابین دختران امام موسی بن جعفر علیه اسلام چهار دختر اسم‌های مبارکشان فاطمه بوده میباشد که به ( فواطم اربعه ) یعنی فاطمه‌های چهار گانه که به ترتیب عبارتند از :
۱- فاطمه‌ی کبری معروف به حضرت معصومه علیه السلام که بقاع مبارکشان در شهر قم قرار ذارد ۲- فاطمه‌ی و‌‌‌سطی که گفته می گردد در اصفهان مدفون

میباشد ۳- فاطمه‌ی صغری معروف به بیبی فرم که در آذر بایجان شوروی در بخش بادکوبه مدفون میباشد ۴-فاطمه‌ی اخری ملقب به طاهره , وی به عبارتی بانوی با عصمتی میباشد که در راس استان گیلان در شهر رشت مدفون میباشد و امروزه آن چنان آوازه و عصمتی شامل است که ملجا و حفاظت گاه دلشکستگان و زائران از سرار سرزمین به ویژه عموم شهر رشت هست .
این آرامگاه در قبل‌های به دور دارای شهرت به «امامزاده لال شوی» بود . ظهیرالدین مرعشی در کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» که در اواخر قرن خیر هجری مندرج میباشد، از این بقاع با همین اسم حافظه کرده‌. ظاهراً انگیزه این نامگذاری مرتبط با طریق کشف این مزار بوده‌میباشد.
در عصر ناصری در سال هزار و دویست و هشتاد و دو هجری قمری ، ملا حسنعلی حسنی که از روحانیون دارای اعتبار گیلان بود در طول حکومت قاسم خان والی بنای مقبره بزرگی را دراین مکان با صحن و حیاط و مسجد و سرداب استارت نمود که بعداز مرگ او به آخر رسید و تصویر آن در کتاب‌های جهانگردان و مأموران اروپایی به چاپ رسیده‌میباشد. حاجی ملا رفیع شریعتمدار از مجتهدان مجتهد و متمول تراز اولیه گیلان در پیمان ناصری ، در واپسین سال حیات خویش یعنی در سال هزار و دویست و نود و دو هجری قمری برای این مقبره سردری تشکیل داد که هنوز هم پابرجاست. این حرم در عصر قاجار محل بست نشینی مقصرین بوده و در زمان مشروطه محل تحصن و تظاهرات عموم به شمار می‌آمده‌میباشد.

رئیس اجرایی بقاع هلال بن علی (ع) آران و بیدگل تشریفات ترحیم مشهد اعلام کرد: از اولِ همین سال تا به امروز ۶ هزار و ۳۰۰ توریست فرنگی از تابعیت‌های متفاوت از این امامزاده بازدید کردند.

سیدجواد توکل در بحث با خبرنگار ایسنا ذکر کرد: روزمره به صورت میانگین ۵۰ تا ۷۰ توریست فرنگی از این امامزاده بازدید می‌نمایند که بیشتر آن ها تابعیت اروپایی دارا هستند.

او با اشاره به منزلت ویژه توریسم مذهبی در مرزو بوم به صورت صریح بیان کرد: در درحال حاضر طراحی برنامه برای تبدیل این آستان مقدس به قطب توریسم مذهبی در سرزمین هستیم و دراین باره شغل های خیر و خوبی در هم اکنون طرح ریزی و اعمال میباشد.

رئیس اجرایی بقعه هلال بن علی (ع) آران و بیدگل با اشاره به ورود راهنمایان توریسم ۳۹ مرزو بوم عالم با تیتر کنوانسیون ۲۰۱۷ در بهمن سال پیشین به‌این آستان مقدس خاطر نشان کرد: در‌پی این روی داد از اولِ این سال تا به امروز شاهد رویش فزاینده ورود گردشگران فرنگی به‌این امامزاده هستیم که حاکی از تأثیر زیاد ورود و بازدید راهنمایان فرنگی از این آستان مقدس میباشد.

او به معرفی این امامزاده در رسانه‌ها و وب سایت‌های فرنگی اشاره نمود و اعلام کرد: در سال قبلی شاهد معرفی امامزاده هلال بن علی (ع) در خبر نامه “تراول فرانسه” بودیم که‌این امامزاده را تحت عنوان چهل و هشتمین نقطه عالم که بها دیدن دارااست معرفی کرده بود.