یکی فلسفه های اجرای مراسم ختم ، استخراج فایده های معنوی برای خویش و عزیز از دست رفته میباشد ، که بر مبنای احادیث از مالامال فضیلت ترین انجام معنوی ، توسل به آل الله میباشد .
باب سود های معنوی در فقیه برزخ گشوده میباشد و روح مِیت از توسلات و خیرات و مَبَرّات باقیماندگان منفعت میبرد ، علاوه براین، ارائه درست این بخش میتواند تا حد قابل توجهی در تشریفات ترحیم مشهد سبب التیام خیال و خاطر باقیماندگان شودچرا که از نگاه روانشناسان هنگام مواجه شدن با یک مصیبت، عالی میباشد آدم به خاطر مصیبت بزرگتری بیفتد، و به‌این واسطه از شدت مصیبت وارده بکاهد.
نکات شایان توجه در نصیب توسل
از نوحه های رمانتیک به کارگیری فرمایید و از قرائت مدیحه های دشوار و هنگفت بپرهیزید مگر مجلس ختمی که شرایط هیأت پیدا می کند و مجلس حالت تایید و اخذ مدیحه های هنگفت را داراست در‌این‌صورت اشاره به نوحه های هنگفت بلا گونه های میباشد .
نوحه را با دقت به تناسب و رابطه با مصیبت وارده گزینش فرمائید.
هنگام تلاوت، اجر مدیحه را به روح میت مجلس تقدیم نمایید، و عالی میباشد بدین نکته در فواصل توسل با عباراتی اشاره گردد.
از تلاوت مدیحه های وقت گیر در مجالس ترحیم دوری کنید.
زمزمه هایی راکه شنونده می بایست پاسخ بدهد خودتان تا پایان تکرار فرمائید به این دلیل که معمولا در مجالس ترحیم شنونده زمزمه نمی نماید.
قرائت سینه زنی در مجالس ترحیم معمول وجود ندارد ولی با اعتنا به حالت مجلس و در شکل حضور جمعیت زیاد ، زمان کافی ، هیأتی بودن شنونده و … میتوانید روضه ای کوتاه ارائه دهید.
ز) مناجات و دعای نقطه نهایی مجلس
بهتر میباشد در نقطه پايان مجالس ختم ، اشعاری کلی در وصف عاشقان آل الله ارائه خواهد شد. مثل؛
هـر آن هر کس قـدم زد در آستان حسین عزیز هر دو دنیا شد عهدوپیمان به جان حسین
***
هیچ زمان نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق و علاقه ثبـت اسـت بـر جـریـده عالـم دوام مـا
در دعای نهایی محافل ختم عالی میباشد دعاها ای آیتم به کار گیری قرار گیرد که در آن نیاز به آمین اعلام کردن شنونده نباشد؛ اما محافلی که شنونده اهل دل میباشد ، می قدرت دعاهای معمول محافل مذهبی را آیتم به کار گیری قرار بخشید.
ح) پهنا تسلیت و سپاس
قسمت مداحی در مجالس ختم با پهنا تسلیت و قدردانی نقطه پايان می پذیرد ، در‌این نصیب مداح بعد از پهنا تسلیت به صاحبان عزا و قدردانی از کمپانی کنندگان در مجلس به اعلام ادامه اپ میپردازد که تلاوت سوره الرحمن و سخنرانی میباشد ، بیان پایانی نصیب مداحی عبارت میباشد مثلا عربی : “رَحِمَ اللهُ مَن قَرِءَ الفاتِحَهَ مَعَ الصَّلَوات”
بعداز مداحی وهله به تلاوت سوره الرحمن میرسد که معمولا تا آیه “کُلُّ مَن عَلَیهَا فانٍ” ادامه پیدا می نماید. هنگام خواندن سوره الرحمن زمانی آیه “فَبِأی آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبان” خوانده میشود ، مستحب میباشد گزاره؛ “لَا بِشَیْءٍ مِنْ آلَائِکَ رَبِّ أُکَذِّبُ”[۸]خواندن خواهد شد. به همین استدلال در بعضا محافل ، شنونده بعداز خواندن آیه نام برده ، این پاراگراف را تلاوت می نماید. عالی میباشد قاری نیز این پاراگراف را با مستمعین تکرار کند. (مشاهده سوره الرحمن)
بعداز خواندن قرآن وهله به سخنرانی موعظه آمیز و ارشاد میرسد که به وسیله روحانیون متشخص برگزار می شود، درین قسمت به موضوعاتی درخصوص سکرات موت ، شب اولیه قبر و سؤال نکیرین، فقید برزخ، قیامت و… پرداخته می شودونهایتا باذکرتوسل به اهلبیت(ع) به نقطه نهایی میرسد.
نکته لازم به ذکر اینکه برخی از مجالس ترحیم سوای سخنرانی اجرا مي شود و آحاد وقت به تلاوت قرآن و مداحی می گذرد . مداحان اهلبیت(ع) قطعاً به صاحبان مجلس تأکید نمایند که‌این قسمت نباید حذف شود ؛ چراکه به واسطه حذف این نصیب ، یکی‌از فلسفه های برگزاری مجالس ترحیم ـ که به عبارتی یاداوری و تنبه باقیماندگان میباشد ـ در گیر نقص میگردد بلکه می بایست بیشترین عملکرد صاحبان عزا صرف این نصیب شود تا میت و باقیماندگان و کمپانی کنندگان در مجلس فایده کافی و وافی را از مجلس ترحیم ببرند.
برای اینکه بعداز نقطه نهایی سخنرانی شنونده تکلیف خویش را بداند و مسجد برای نرم افزار های آتی به موقع تخلیه گردد ، سخنران در نقطه نهایی گفته ها خویش پاراگراف؛ “وَ عَجِّلِ اللهُمَّ فِی فَرَجِ مَولانا صاحِبَ الزَّمان” را خواندن می نماید و مستمعین به احترام امام مجال(عج) روی پا می ایستند و فردی از میان جمعیت به معصومین علیهم السلام به ترتیب پایین درود میدهد.
رو به قبله درود بر حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) با این جمله‌ها:
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا اَبَاعَبْدِالله ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ الله ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمیرِالْمُؤْمِنین ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابنَ فَاطِمَهَ الزَّهْراء سَیِّدَهِ نِساءِ الْعَالَمیِن ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ جَمیِعاً وَ رَحْمَهُ اللهِ و بَرَکَاتُه.
رو به مقبره امام رضا(ع) درود بر آن حضرت با این جمله‌ها
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْاِمَامُ الْغَریِب ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْاِمَامُ الشَّهیِد ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْاِمَامُ الرَّئوُف ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا این که شَمْسَ الشُّمُوس أَلْمَدْفُون بِأَرْضِ طُوس ـ اَلسُلطَان یَا عَلِیَّ بْنَ مُوسیَ الرِّضاَ الْمُرتَضی عَلَیْکَ آلافُ التَّحِیهِ وَالثَّناء وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَکَاتُه.
رو به قبله درود بر امام فرصت(عج) با این جملا‌ت:
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا شَریِکَ الْقُرْآن ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا قَاطِعَ الْبُرْهَان ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا اِمَامَ الْإنْسِ وَ الْجَانّ ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الْعَصْرِ وَ الزَّمَان ـ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَک وَ سَهَّلَ اللهُ مَخْرَجَک ـ اَلسَّلامُ عَلَیْکُم جَمیِعاً وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَکَاتُه. “رَحِمَ اللهُ مَنْ قَرِءَ الْفَاتِحَهَ مَعَ الصَّلَوَات”
و درین فرصت ختم مجلس اعلام می گردد و عموم و مداح تا درب خانه خانواده معزا را هم نشینی مینمایند در منش خانواده معزا جلوی همگی و اشخاص دیگر پشت راز آن ها و با پست کردن صلوات ملازمت و همراهی مینمایند.
دسترسی به کوه شاهزاده مسلم: