مجله خبری تشریفات

کتیبه هایی با خط بسیار زیبای کوفی در تشریفات ترحیم مشهد جلوی نمای بیرونی مسجد مسجد ملک کرمان درج شده میباشد.
نقـوش مسجد ملک به دو شکل گیاهی و هندسی میباشند.
تزیینات شناسایی شـده ی آجری به عمل رفته درین مسجد مشتمل بر گل انداز، گره ساز ، تلفیق آجرو گچ و کتیبه کوفی میباشد.
نقوش جان دار بر روی حیاط غربی این نقش، هیبت هندسی معمولی گردیده و دکوری میباشد که در بخش لبه جای دارد و مشمول دو بخش تکراری میباشد و به طور تلفیق آجرو گچ ، عمل گردیده است.
این نقش از تلفیق مربع و دایره به وجود آمـده میباشد و به عنون کناره ی بدور نقوش درون حیاط مصرف شده میباشد.
هیبت گیاهی و دکوری در نصیب اواسط جای دارد و دورآن کناره ای دکوری وجود دارااست.
زیربنای هندسی مسجد ملک کرمان مربع، دایره و مثلث میباشد.
یک گل چهار پروسط نقش و محیط آن چهار برگ دکوری و دربین هریک از اینها ، یک گل با سه صورت دایره ای وجود داراست.
نقش جانور بر روی دیوار محراب مسجد ملک نقش هندسی که دو طـرف مـحـراب قـرار داراست و با آجـرو گچ شغل گردیده است با اساس هندسی مربع و مثلث صورت پیاده سازی شد‌ه‌است.
مسجد ملک در جنوب شرقی شهر، در لبه جنوبی خیابان امـام واقـع شـده میباشد و با شبستان های مختلف و صحن کبیر جاذبه تاریخی خـود را نگهداری نموده است. وجـود ساختمان بلند آجری و سه محـراب گچ بـری شـده، حکایت از عمر و دیرینگی مسجد دارااست.

مسجد ملک کرمان از نوع چهارایوانی و او‌لین مسجد جامع شـهر بوده که تا روزگار آل مظفر و تاسیس «مسجد جامع مظفری» تحت عنوان هسته مرکزی اجتماعات کرمان شناخته گردیده بود.

در ارتباط مجال تاسیس مسجد دو حیث متعدد وجود داراست . در یه خرده از منابع گذشته، مثلا کتاب تاریخ کرمان، ملک قاورد سلجوقی که سرسلسـله سـلاجقه کرمان میباشد، بانی سازه مذکور میباشد.

در نصیب جنوبی موزه، مجسمه ای از مهدی تشریفات ترحیم مشهد اخوان ثالث، برای مثال شاعران نام دار اهل ایران مشهود است.
مساحت تشکیل داد آرامگاه فردوسی و گلشن پیرامون آن به ۵۶۷۵۳ متر مربع دراختیار انجمن و طراحان آن قرار گرفت و نتیجتا مساحت خویش محوطه گلشن به ۲۷ هزار متر مربع ارتقاء یافت.
ورودی سازه از سمت غرب دارنده دو فن پلکان با ۲۲ پله نو به طور متقابل و در راستای شمالی جنوبی بوده و از سنگ گرانیت مشهد سازه گردیده اند که بر روی دیوار آن‌ها شش نقش پررنگ، مشتمل بر تصاویر ورود شاه هندوستان به دربار کشور ایران، دو نفر از سپهبدان در حضور پادشاه ساسانی، تصویر داریوش بلندمرتبه، جنگ رستم، پیکار دلاوران کشور ایران و توران و نیز نزاع رستم و سهراب دیده می شود.
در ذیل این دو فن پلکان، دو اتاقک وجود داراست که کاربرد تأسیساتی و خدماتی دارا هستند.
درب ورودی سالن آرامگاه فردوسی از برنز و شیشه میباشد و بر سردر ورودی به خط نستعلیق ، ابیاتی از جلال الدین همایی مندرج میباشد
در درون ساختمان ، ۲۰ ردیف مرمری در بخش تحت و هشت ردیف در نصیب بالا وجود دارااست.
در کاشی کاری معرق تحت سقف از طرحهای دکوری روزگار زندگانی فردوسی و در بدنه های فوقانی از طرحهای کاشی های ادوار باستانی مقارن با داستانهای شاهنامه اقتباس شد‌ه‌است.
بر روی دیوارهای داخلی شش قطعه به طور حجاری و نقش پررنگ سنگی به چشم می خورد که قصه هایی از شاهنامه از قبیل جنگ رستم و اشکبوس ، نزاع ایرانیان و تورانیان ، مبارزه رستم و سهراب ، داریوش هخامنشی ، مدد آوردن فرمان روا هند به دربار ساسانی ، رفتن رستم به نزد کیکاووس، نبرد رستم با پیلتن مازندران، نزاع رستم با اژدها و دیو سپید را قصه می نمایند. این اثرها بوسیله فریدون صدیقی فرزند ابوالحسن صدیقی پیاده سازی و بر دیواره های بقعه فردوسی نصب گردیده اند.
تنديس حكيم توس که در حوالی آرامگاه فردوسی نصب گردیده از سنگی یکدست میباشد که به دست هنرمندانه مدرس ابوالحسن صدیقی با نازکی و مهارت تک تک تراش خورده میباشد.
در گلشن پیرامون حرم نیز ساختمانهای دیگری تاسیس شدند. در شمال شرقی گلشن، هفت عمارت دو اتاقه برای کارگر و عمارتی سه اتاقه برای مدیر تعبیه شد و همینطور دو گلخانه، موتورخانه خرد، یک چاه نصفه عمیق و یک منبع آب برای آبیاری فضای سبز در شمال گلشن ساخته شد .

نمای این کاخ که به نحوه معماری هنری تشریفات ترحیم مشهد درست شده به صورت استوانه‌ای بوده و با سنگ های مر‌مر سیاه تزیین گردیده‌است.
بلندی آن در قبل نزدیک به 25 متر بوده میباشد و اکنون به انگیزه فساد طبقه سوم، طول کاخ بیش تر از 20 متر وجود ندارد.
کاخ خورشید جمعاً دارنده 12 اتاق میباشد که در باطن اتاق‌ها نیز تزییناتی از نگارگری و گچ‌بری چشم می‌گردد.
طریق تزیین و آرایشی که درین سازه به عمل رفته دربرگیرنده جزئییات های ظریف و متنوع و قابل مراعات میباشد.
تصاویری از شاهزادگان نادری بر روی دیوار‌ها نقش گردیده‌است که دربین آنان، نقوش زرین نیز چشم میگردد.
کاخ در میانه گلشن بزرگی قراردارد که مشمول یک سازه در سه طبقه میباشد.
طول آن در قبل، حدود 25 متر بوده میباشد ولی اینک به انگیزه فساد طبقه سوم، طول آن بیش تر از 20 متر وجود ندارد.
طبقه نخستین قصر خورشید آن 8 ضلعی میباشد که آن را روی چهار ستون پلکان به صورت هرم بر پا کرده اند.
ورودی های کاخ ،در اضلاع هشتگانه جای‌دارد که به تالار اساسی کاخ منتهی می‌شود.
کاخ خورشید جمعاً دارنده 12 اتاق میباشد که باطن هراتاق نیز تزئیناتی از نگارگری و گچ بری به چشم می‌خورد.
دربین این تزئینات، تصاویری از شاهزادگان نادری نیز دیده میشود.
در میانه بنای هشت ضلعی عمارت، ساختمان بلند استوانهای مانند، در دو طبقه قراردارد که محل اقامت پاد شاه و خانواده اش بوده میباشد.
زیبایی کاخ بیشتر در آرایش و پیرایش نمای فرنگی کنگره دار ساختمان میباشد که در آن معماری مغولی – هندی به چشم میخورد.
باطن اتاق ها با نقاشى و گچبرى تزئین گردیده اند.

دعوا معماری مسجد فارغ از پرداختن تشریفات ترحیم مشهد به تزیینات ناقص میباشد چون تزیینات جزو لاینفک معماری اهل ایران اسلامی میباشد و نصیب عمده ای از آن به تزیینات تخصیص یافته و کارایی کبیر و ارزشمندی در راستای هدف ها معماری مسجد اسلامی و حتی‌در تکوین و دوام و بقای آن دارااست.

این تزیینات می‌تواند مشمول کوچکترین اجزای معماری با کاربرد گونه های مصالح در معمولی ترین شکل ممکن تا کلی ترین و عمده ترین قسمت های معماری با اشکال و اقسام مصالح در بغرنج ترین صورت های متعدد هندسی و انتزاعی با طریق متعدد باشد. البته عامل و انگیزه به کار گیری از تزیینات برای معماری مسجد ذکر فضای قدسی میباشد و در واقع هنرمند اسلامی با تبعیت به مبانی فقاهتی و اعتقادی عملکرد نموده با امداد این تزیینات فضای آهسته قسمت ، روضه خوان و معنوی تولید نماید از این رو با آشنایی بصری این تزیینات معماری تمجید میشود .

یکی‌از دسته های بدون نقص مشتمل بر تزیینات، مساجد در کشور‌ایران و بناهای متبرکه وتک بناهای اصلی هستند که شاخص های گونه های تزیینات و تجلی گر معماری اهل ایران اسلامی با اعتنا به نوع تمدن و جامعه مذهبی آن باشد . الگوهای دکوری ، به مجموع مفهوم ، بخشی از نام‌و‌نشان معماری ما میباشند.

در حالتی که لاماسوس (گاوهایی با سرهای ریش دار) را از دروازه ملت های تخت جمشید، نقوش و مقرنس های باشکوه را از معماری مسجد امام و یا این که الگوهای گنبد را از مسجد روضه خوان لطف الله حذف کنیم آنجاست که ادغام طبیعت و ساختار معماری انقطاع و نقص میشود. نقوش دکوری نقش بسزایی در ساختار نام‌و‌نشان معماری ما داراست و در معماری مسجد میان تمامی هنرهای معماری اهل ایران از مقام ویژه ای برخوردار‌است.

یک حیاط به ابعاد 10*13 متر در جلوی یک نمازخانه به بعدها 7.68*13/65 متر. با طول ۶ متری در راءس دیوار انتهایی این عبادتگاه محرابی نیم استوانه ای میباشد با طاق ربعی که جهت آن به طرف بیت المقدس است. دو ردیف نیز در طرفین ورودی این نمازخانه مشهود است. در سمت راست تشریفات ترحیم مشهد این محراب یک پلکان چهارپله ای می بینیم که به یک پله پنجمی که طول بیشتری دارااست و محل استقرار رده مذهبی بوده منتهی میگردد، پیش از ورود به محل پرستش، دهلیزی وجود دارااست که حیاط را از سه طرف تسلط کرده و سقف آن به وسیله شش ردیف حمل میگردد، و در غایت ورودی در راءس دیوار مقابل تالار عبادتگاه درنظرگرفته شده است.

عناصر مهم لازم به ذکر در طرح این سازه عبارتند از :

وجود یک حیاط با ابعادی در حدود بعدها نماز منزل که از سه طرف با دهلیز اهل یک محل می باشد

هیبت نماز منزل که پهنای آن از عمقش بیشتر است

وجود یک محراب برای آرم دادن جهت بیت المقدس

وجود یک منبر برای ارشاد.

گلون، اعتقاد دارد: «مقدار ناچیزی که اینک از صورت مسجد رسول در مدینه بافی میباشد به ما این اذن را میدهد که شباهت هایی دربین این دو سازه بیابیم». تفاوت هایی نیز وجود دارااست که یکی به عمل نرفتن هیچ ردیف در ساختمان شبستان (نماز منزل و دیگری نیمکتهای سنگی در طی دیوارها تحت عنوان نشیمن است. )

تاریخچه سفر پیامبر از مکه به مدینه:

حضرت نبی اکرم (ص) ۱۳ سال بعد از بعثت گرامی شان، در مکه به هدایت و تبلیغ پرداختند، اما همیشه مورد بی حرمتی و حتی ضرب و شتم و شکنجه کفار قریش قرار می گرفتند

نکنهٔ حائز اهمیت درباره ی، ظاهر بیرونی تشریفات ترحیم مشهد مساجد، این می باشد که مناره‌های مساجد معمولاً دو یا یکی از می باشند به صورتی که مساجد فرقه سنی داری یک مناره و مساجد فرقه شیعه دارای دو مناره میباشد.تفاوت‌های جانور در بین مسجد و مسجد جامع با ویژگی‌های هرمورد به خیر و خوبی مشخص و معلوم هست شاخصه‌هایی پایدار که در سراسر جهان اسلامی و در حین زمانی تقریباً هزار سال همچنان باقی مانده‌هست. مسجد مکانی بوده صرفاً به جهت عبادت اما از آنجایی که در قبل‌استعمال‌های دیگری هم از آن می‌شد نظیر قضاوت، نگهداری بیت المال، برپایی اجتماعات گران قدر، بزودی آرم کارکشته اسلام شد و هم عرصه‌های شرعی و هم قلمروهای دنیوی را در بر گرفت، البته نتوانست پاسخگوی نیازهای ذکر شده باشد، تشکیل داد مسجد جامع بعلت حفظ این دو جنبه بود. فقدان نهادها و بناهای رسمی عمومی نظیر تالار شهر یا محاکم اسلامی، به نقش دو وجهی مسجد جامع مداقه بیشتری بخشید. این تمایز کارکردی، تفاوتی را در موضع و مقصود مساجد منعکس تشکیل داد و در دو واژه به طور کاملً مجزا رسمیت یافت، یعنی مسجد و جامع. علی‌رغم تمایز آشکار کارکردی دربین مسجد و جامع، از نگاه طرح تفاوتی فی مابین این دو وجود ندارد. در واقع «جامع» عملاً ابعاد بزرگتر و تزئینات بیشتری را دارا میباشد.

پیام بنر تسلیت مامان
«إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ»

دوست و همکار گرامی جناب آقای…

خبر درگذشت مامان گرامیتان بانو… موجب تاثر تشریفات ترحیم مشهد عمیق شد. حزن حیف کردن مامان که مظهر مهر و محبت میباشد زیر هر قوانینی هنگفت و حوصله فرساست؛ آن هم بانوی بزرگوار و صبوری که فرزندانش را درس عملکرد و عموم داری و صبر داده میباشد. این فقدان جبران ناپذیر را به شما و خانواده با شخصیت تسلیت پهنا نموده، از درگاه ایزد منان برای آن فقیده سعیده، غفران و رضوان الهی مسئلت مینمایم.

متن بنر تسلیت فرزند
خانواده ارجمند…

با بغضی فراوان و چشمانی اشک‌آلود رحلت فرزند گرامیتان زنده حافظه… را به شما از عمق جان تسلیت پهنا می کنیم. تسلیت کلمه و واژه کوچکی در ازای ناراحتی فراق فرزند شماست. مارا نیز در‌این ناراحتی تعالی سهم دار بدانید.

متن بنر تسلیت اخوی
خانواده متشخص…

با اندوهی فراوان و چشمانی اشکبار فوت ناگهانی اخوی گرامیتان زنده حافظه… را به شما دوستانه تسلیت میگوییم. ما‌را نیز درین اندوه بلندمرتبه سهم دار بدانید.

متن بنر تسلیت خواهر
دوست عزیزتر از جناب آقای…

فراق و مهاجرت ناگهانی خواهر گرامی ات منرا غمگین و اندوهگین کرد. دوست بسیار عزیزم در اندوه تو سهم دار هستم و از آفریدگار برایت طاقت و حوصله و برای آن زنده خاطر آمرزش می خواهم.

1 - برگشت همگی به تشریفات ترحیم مشهد سوی اوست. با غایت تاسف و تاثر درگذشت مامان عزیزمان مرحومه ........ را به استحضار دوستان و اقوام و آشنایان میرسانیم. تشییع پیکر آن مرحومه در روز .......... ساعت .... از صحن انقلاب بقعه مطهر رضوی به سمت آرامگاه اببدی اش بنا شده در خواجه اباصلت برگزار می‌گردد. در ضمن مراسم ترحیم در روزهای ........... در مسجد ....... برگزار می‌گردد.

حضور شما سروران گرامی منجر شعف روح آن مرحومه و تسلی خیال جا ماندگان خواهد بود. خانواده های ..............

2 - تو همانی که دلم لک زده لبخندش را آنکه هیچ زمان نتوان رویت کرد همانندش را . با غایت تاسف و تاثر در سپری شد بابا عزیزمان مرحوم ....... را به استحضار دوستان و آسنایان و اقوام می‌رسانیم. مراسم تشییع : ساعت ... از صحن آزادی به آرامگاه خواجه ربیع. مراسم ترحیم : روز ... ساعت ... در مسجد نقویه بنا شده در اولِ خیابان عارف برگزار میگردد.

حضور شما سروران گرامی موجب شعف روح آن مرحوم و تسلی خیال باقیماندگان گردد. خانواده های .........

3 - ندیدیم و نشنیدیم کسی جز خیر و گرامیداشت از وی حافظه نماید. با قلبی پر‌از حزن و حزن درگذشت شادروان مرحوم ....... را به استحضار اقوام و آشنایان می‌رسانیم. مراسم تشییع آن مرحوم روز ... ساعت ... از صحن آزادی به طرف خواجه ربیع گلشن نخستین برگزار می شود. مراسم یادبود آن عزیز در روزهای ... و ... از ساعت ... در مسجد غدیر باباعلی بنا شده در بلوار ششصد دستگاه انتهای ارشادوراهنمایی یک انعقاد خواهد بود. خانواده ......

این رنگ در بخش اعظمی از فرهنگ وتمدن‌ها تشریفات ترحیم مشهد به‌تیتر آرم احترام به شخص متوفی پذیرفته شد. همینطور برای سوگ تلف کردن و ابراز حزن همگانی به کار گیری می‌شد.

در زمانه عباسی، مراسم سوگواری قانونی شد و ضوابط طاقت فرسا‌گیرانه‌ای در امر پوشیدن خرقه یا این که اثاثیه جانبی مشکی به وسیله اعضای خانواده عزا دار وجود داشت. جواهرات سوگواری نیز در‌این مجال رایج شد.
طرز‌های سوگواری در حین فرصت عوض شده میباشد. امروزه، اکثر عموم هنگام کمپانی در مراسم خاکسپاری یا این که ملاقات با دوستان و اعضای خانواده که برای هر کس جدیداً درگذشته‌اند، از رنگ‌های تیره‌خیس مانند آبی‌رنگ طوطیا‌ای یا این که خاکستری زغالی به کارگیری می‌نمایند.
یکی‌از بلندمرتبه‌ترین دلایلی میباشد که عموم در مراسم خاک‌سپاری سیاه میپوشند، احترام به شخص عزا دار میباشد. در شرایطی که بارنگ‌های پر‌نور یا این که خرقه‌های پرزرق‌وبرق ظواهر می شوید، میتواند از رسمیت این مراسم بکاهد و آن را بیشتر مشابه یک پای کوبی به حیث رسد تا تصدیق مرگ یک نفر.
پوشیدن مشکی به تولید فضایی یاری می‌نماید که در آن‌تمامی میتوانند به‌مکان نگرانی راجع به لباسی که میپوشند، بر احترام به عزیزانشان تمرکز نمایند.
پوشیدن جامه مشکی در مراسم تشییع جنازه راهی برای ابراز همدردی با متوفی، خانواده و دوستانشان میباشد.
در شرایطی که در یک مراسم مذهبی یا این که فرهنگی کمپانی میکنید، اصلی میباشد که از قبلی تفحص نمایید تا بدانید درین مواقع چه لباسی انتظار می‌رود. در برخی فرهنگ و تمدن‌ها – مانند ژاپن – عموم به‌مکان آن خرقه سپید میپوشند!

بعداز مرگ، بر دور و بری ها و دیگر مؤمنان تشریفات ترحیم مشهد اعمالی، زیرا غسل، کفن، نماز و دفن و واجباتی که از میت قضاء گردیده، واجب میباشد، صورت پذیرد. البته در کنار آن اجرا بعضا از انجام برای مرده ها مستحب نیز به حساب می‌آید، که به عنوان مثال آنها صدقه دادن، دعا کردن و قرائت قرآن میباشد.
تلاوت قرآن و دادن صدقه و خیرات برای فوت شده ها در اکثری از احادیث از رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) وجود داراست که به بعضا از آنها در پایین اشاره میگردد:
۱. از فرستاده اکرم (ص) نقل گردیده‌است: «مردگانتان را که در قبر‌ها آرمیده اند از خاطر نبرید. مردگان شما آرزو احسان شما‌را دارا‌هستند. مردگان شما زندانی می‌باشند و به عمل‌های نیک شما گرایش دارا‌هستند. آنها خویش، اقتدار اجرا کاری را ندارند، شما صدقه و دعائی به آنها کادو فرمائید.»

۲. حضرت امام راستگو (ع) میفرمایند: «مرده به خیال و خاطر طلب بخشش و آمرزشی که برای وی میگردد خوشحال میگردد، همانگونه که زنده به وسیله کادو‌ای که به وی میدهند، خرسند میگردد.»

گروه دوم روایاتی میباشد که اثر ها خواندن قرآن برای فوت شده ها را ذکر می‌نماید؛ مانند این ماجرا:

حضرت امام رضا (ع) فرمودند: «هر که قبر مؤمنی را زیارت نماید و در کنار آن هفت سکو إنّا انزلناه بخواند، پروردگار اورا با مالک قبر می‌آمرزد.]»
می‎اقتدار اظهار کرد: سوره‎های؛ فاتحه، یس، صافات، بزرگ، احزاب، آیة الکرسی، هفت رتبه اناانزلناه ... را می‌قدرت خواند و ثوابش را به اهل قبور اهداء کرد.